Ocena komunikacji prowadzonej przez kandydat贸w na prezydenta miast w 艣wietle opinii wyborc贸w.
Dokona艂am analizy prowadzonych kampanii wyborczych w Poznaniu przez poszczeg贸lne komitety wyborcze kandydat贸w na prezydenta miasta, co zosta艂o szczeg贸艂owo om贸wione w innym artykule. Zdecydowa艂am si臋 tak偶e sprawdzi膰 na ile komunikacja ta by艂a skuteczna za pomoc膮 badania ankietowego, kt贸rego za艂o偶enia i przebieg r贸wnie偶 om贸wi艂am.
Cel ten postanowi艂am osi膮gn膮膰 poprzez sprawdzenie stopnia zapami臋tania nazwisk kandydat贸w bior膮cych udzia艂 w wyborach na prezydenta miasta w 2002roku. Okaza艂o si臋, 偶e oko艂o p贸艂tora roku p贸藕niej tylko po艂owa wyborc贸w (bo 51,2% os贸b badanych) przypomina sobie nazwiska os贸b startuj膮cych w wyborach na prezydenta miasta, natomiast a偶 45,9% przyznaje si臋, 偶e nie pami臋ta 偶adnych nazwisk kandydat贸w. Najwi臋cej os贸b zapami臋ta艂o nazwiska kandydat贸w w Gnie藕nie (63%), w kt贸rym prezydentem zosta艂 nowy kandydat Jaromir Dziel, startuj膮cy聽 z Komitetu "Nowe Gniezno" maj膮cy w I turze wybor贸w drugie miejsce i jednocze艣nie, kt贸ry pokona艂 dotychczas urz臋duj膮cego Prezydenta Bogdana Trepi艅skiego. Najmniejszy stopie艅 zapami臋tania nazwisk (30,8%) odnotowano w Koninie, w kt贸rym co dziwne Kazimierz Pa艂asz zosta艂 po raz trzeci prezydentem miasta i to ju偶 w I turze wybor贸w.聽 W Kaliszu dodatkowo zauwa偶ono, 偶e stosunkowo du偶a ilo艣膰 os贸b (13,7%) podawa艂a b艂臋dne lub niew艂a艣ciwe nazwiska kandydat贸w bior膮cych udzia艂 w kampanii wyborczej, co 艣wiadczy o ma艂ym stopniu wykorzystania reklam utrwalaj膮cych nazwiska kandydat贸w.
W odpowiedzi na pytanie o stopie艅 znajomo艣ci sylwetki kandydata na prezydenta miasta w momencie oddania na niego g艂osu, kt贸re mo偶e r贸wnie偶 艣wiadczy膰 o skuteczno艣ci komunikacji marketingowej prowadzonej przez kandydat贸w, 37,6% respondent贸w odpowiedzia艂o, 偶e zna艂o go dobrze a 40% s艂abo albo wcale nie zna艂o kandydata. Zaledwie 7,3% badanych zna艂o bardzo dobrze kandydata.聽 Jest to argument za tym, aby skuteczno艣膰 prowadzonej kampanii uzna膰 za s艂ab膮, z wyj膮tkiem kampanii prowadzonej przez zwyci臋skiego kandydata w Gnie藕nie.
Stopie艅 atrakcyjno艣ci kampanii wyborczej na prezydenta miasta w 2002 roku respondenci ocenili nast臋puj膮co: by艂a bardzo ciekawa zdaniem tylko 4,4% ankietowanych, by艂a troch臋 interesuj膮ca tylko dla oko艂o jednej czwartej badanych natomiast nudna i niewidoczna prawie dla 20% wyborc贸w, a nie pami臋ta艂o jej b膮d藕 nie mia艂o zdania o niej niemal po艂owa os贸b. Dane te potwierdzaj膮 tez臋 o stosowaniu przez kandydat贸w w kampaniach wyborczych ma艂o zr贸偶nicowanych i nieciekawych dla wyborc贸w instrument贸w komunikacji marketingowej, co przek艂ada艂o si臋 na s艂ab膮 skuteczno艣膰 kampanii wyborczych w 2002 roku. Jednocze艣nie w tym miejscu warto doda膰, 偶e w opinii 36,5% respondent贸w kampania utwierdzi艂a ich we wcze艣niejszych przekonaniach, tylko 26% os贸b pomog艂a ukszta艂towa膰 opini臋 o kandydatach a zmieni艂o zdanie o kandydacie pod wp艂ywem kampanii wyborczej tylko 12,8% respondent贸w, natomiast 11,35% wyborc贸w wcale nie spotka艂a si臋 z przekazami reklamowymi. W Gnie藕nie, gdzie odnotowano najwi臋ksz膮 pora偶k臋 urz臋duj膮cego od 1990 roku prezydenta miasta (kt贸ry nie wygra艂 nawet w pierwszej turze wybor贸w)聽 mo偶na m贸wi膰 o dobrej komunikacji marketingowej nowych kandydat贸w, gdy偶 w opinii respondent贸w kampania pomog艂a 42,1% os贸b ukszta艂towa膰 opini臋 o kandydatach, najmniej ze wszystkich miast-32,5% os贸b utwierdzi艂a ona we wcze艣niejszych przekonaniach, tylko 7,9% os贸b zmieni艂o zdanie o kandydacie pod wp艂ywem kampanii oraz r贸wnie偶 najmniej z po艣r贸d wszystkich badanych miast, bo 7,9% os贸b nie spotka艂o si臋 wcale z przekazami reklamowymi (dla por贸wnania w Poznaniu 11,3%) .
Hipoteza m贸wi膮ca o tym, 偶e kampanie wyborcze w wi臋kszym stopniu utwierdzaj膮 wyborc贸w w ich preferencjach (a tym samym wp艂ywaj膮 bardziej na wyborc贸w ju偶 zdecydowanych) ani偶eli je kszta艂tuj膮 (czyli wp艂ywaj膮 na wyborc贸w niezdecydowanych) wydaje si臋 by膰 prawdziwa.
W wi臋kszo艣ci przypadk贸w wyborcy wcale nie potrafili dokona膰 oceny sposob贸w informowania o programie wyborczym i o osobie samego kandydata zastosowanych w trakcie kampanii wyborczej. Tylko 13,1% os贸b by艂a zadowolona z prowadzonej kampanii wyborczej. Natomiast, co dziwne, jednocze艣nie tylko 17,4% os贸b ankietowanych mia艂a w og贸le jakie艣 uwagi co do kampanii wyborczej. Prawie 90% os贸b nie potrafi艂o wskaza膰 偶adnych form komunikacji, kt贸rych ich zdaniem brakowa艂o, b膮d藕 by艂o za du偶o w kampanii wyborczej. Zdaniem tych respondent贸w, kt贸rzy odpowiedzieli brakowa艂o: bezpo艣rednich spotka艅 i debat telewizyjnych, by艂o niewystarczaj膮co: r贸wnie偶 bezpo艣rednich spotka艅 i debat telewizyjnych, za du偶o zdaniem badanych by艂o ulotek i list贸w od kandydat贸w oraz plakat贸w. Dwie formy komunikacji kandydata z wyborcami s膮 wi臋c zdaniem samych respondent贸w najbardziej brakowa艂o lub by艂o niewystarczaj膮co bezpo艣rednich spotka艅 z wyborcami oraz debat telewizyjnych. Zatem teza o rosn膮cym znaczeniu bezpo艣redniej komunikacji marketingowej w polityce wydaje si臋 by膰 s艂uszna.
R贸wnie偶 wysoki odsetek, bo a偶 50,6% os贸b nie by艂o wstanie wskaza膰 偶adnych sposob贸w, jakimi wyr贸偶nili si臋 kandydaci podczas kampanii wyborczej, a 38,4% respondent贸w uwa偶a艂o nawet, 偶e kandydaci nie wyr贸偶nili si臋 wcale, co t艂umaczy wcze艣niejsz膮 ocen臋 kampanii jako nudn膮 i niewidoczn膮 oraz nie zapami臋tanie kampanii w og贸le. Tylko 5,5% badanych twierdzi艂a, 偶e kandydaci w jaki艣 spos贸b si臋 wyr贸偶nili spo艣r贸d pozosta艂ych bior膮cych udzia艂 w kampanii. Z form, kt贸re respondenci zapami臋tali jako ciekawe i wyr贸偶niaj膮ce kandydata od pozosta艂ych w kampanii wyborczej znalaz艂y si臋 takie jak: w Poznaniu (aran偶acja tramwaju, ogromne billboardy, wykorzystanie do kampanii osoby o takim samym nazwisku jak kandydat, debaty telewizyjne), w Koninie (festyny i wycieczka rowerowa zorganizowana przez kandydata), w Kaliszu (plakaty ciekawie zaprojektowane, tablice uliczne z napisem nazwiska kandydata "w Alei Wolno艣ci przy ul. P.P臋cherza"), w Gnie藕nie (ciekawe has艂a na plakatach zw艂aszcza te, kt贸re wykorzystywa艂y nazwiska kandydat贸w, kampania negatywna, radio lokalne, samoch贸d-trabant z twarz膮 kandydata).
Dla polityka, szczeg贸lnie dzia艂aj膮cego w systemie demokratycznym, bardzo istotne jest i powinno by膰 czy spo艂ecze艅stwo postrzega kandydata jako osob臋 reprezentuj膮c膮 pogl膮dy swoich wyborc贸w, czyli czy zna, rozumie ich problemy i troszczy si臋 o zwyk艂ych ludzi. Wszelkie oznaki wyobcowania w tym zakresie oznaczaj膮 utrat臋 wi臋zi z wyborc膮, co jednoznacznie przek艂ada si臋 w d艂u偶szej perspektywie na odrzucenie kandydata przez wyborc贸w- jego przegran膮 w wyborach. Za interesuj膮ce uzna艂am sprawdzenie jak problem ten przedstawia si臋聽 podczas ostatnich wybor贸w samorz膮dowych. W opinii respondent贸w kandydaci na prezydenta miasta w kampanii wyborczej starali si臋 reprezentowa膰 g艂贸wnie swoje w艂asne pogl膮dy, a 35,5% os贸b nie potrafi艂o wcale odpowiedzie膰 na to pytanie. Tylko 13,3% respondent贸w uwa偶a艂o, 偶e kandydaci na prezydenta miasta w wyborach w 2002 roku reprezentowali swoich wyborc贸w. Nie 艣wiadczy to najlepiej albo o kwestiach poruszanych przez kandydat贸w, albo o s艂abej komunikacji kandydat贸w z wyborc膮.
Reasumuj膮c dotychczas zaprezentowane wyniki bada艅 pod k膮tem oceny atrakcyjno艣ci i skuteczno艣ci dzia艂a艅 podejmowanych przez kandydat贸w na prezydenta miasta w kampanii wyborczej w 2002 roku rysuje si臋 taki obraz: 45,9% wyborc贸w nie pami臋ta艂o nazwisk kandydat贸w z kampanii, 40% zna艂o ich s艂abo lub wcale, 42,7% nie pami臋ta艂o kampanii w og贸le a dla 19,7% kampania by艂a nudna i niewidoczna, 50,6% wyborc贸w nie by艂o wstanie wskaza膰 偶adnych sposob贸w jakimi wyr贸偶nili si臋 kandydaci a 38,4% uwa偶a艂o, 偶e kandydaci nie wyr贸偶nili si臋 wcale. Dodatkowo tylko 12,8% wyborc贸w zmieni艂o zdanie pod wp艂ywem kampanii, 11,35% nie spotka艂o si臋 w og贸le z przekazami reklamowymi, tylko 13,1% badanych by艂o zadowolonych z prowadzonej kampanii wyborczej oraz tylko 13,3% respondent贸w twierdzi艂o, 偶e kandydaci reprezentowali swych wyborc贸w w kampanii. Zdaniem wyborc贸w prezydencka kampania wyborcza w 2002 roku by艂a ma艂o聽 ciekawa i nieskuteczna.